انواع کلید و کلید فیوزهای حفاظتی و اتوماتیک

تصویر دو نمونه کلید محافظ جان تکفاز و سه فاز هیوندا را در پایین مشاهده می‌کنید، کلید اول که 4 ترمینال دارد، یک محافظ جان تکفاز است و محافظ جان دوم که 4 ترمینال در بالا و 4 ترمینال در پایین دارد یک محافظ جان 3‌ فاز است. شما می توانید انواع کلیدها، کلید فیوزهای صنعتی و  کلیدهای محافظ جان تکفاز را از فروشگاه آمپر 24 خریداری نمایید.

کلید محافظ جان تکفاز هیوندا

کلید محافظ جان سه فاز هیوندا

توجه کنید که این محافظ جان‌ها در ظاهر شبیه کلید مینیاتوری هستند ولی سازوکار آنها کاملاً با کلید مینیاتوری فرق دارد پس شما نمی توانید آنها را بجای کلید مینیاتوری استفاده کنید. اگر روی یک کلید محافظ جان کلمه RCCB حک شده بود یعنی آن کلید محافظ جان فقط می تواند نشتی‌های جریان را قطع کند. ولی اگر روی کلید محافظ جان کلمه RCBO درج شده بود، یعنی آن کلید از ترکیب یک کلید مینیاتوری و یک کلید محافظ جان ساخته شده است، پس شما می توانید از یک کلید RCBO به عنوان یک کلید مینیاتوری هم استفاده کنید.

بنابراین کلید محافظ جان نوع RCCB تنها می تواند مدار را در مقابل نشتی جریان محافظ کند. اما کلید مینیاتوری معمولی تنها می تواند مدار را در مقابل اضافه بار و اضافه جریان ناشی از اتصال کوتاه محافظت کند. کلید RCBO که کلید ترکیبی است، مدار را هم در مقابل نشتی جریان، هم اضافه بار و هم اضافه جریان ناشی از اتصال کوتاه محافظ می کند و به همین نسبت قیمت آن در مقایسه با 2 نوع قبلی بالاتر است.

نقشه سیم کشی کلید محافظ جان تکفاز

در نقشه ها مطابق شکل زیر می بایست یک کلید مینیاتوری قبل از محافظ جان قرار بگیرد که مقدار آمپر این کلید مینیاتوری باید با مقدار آمپر کنتور برابر باشد، مثلاً اگر آمپراژ کنتور 32 باشد، این کلید مینیاتوری هم باید 32 آمپر انتخاب شود. آنگاه فاز ورودی به جعبه فیوز ابتدا به قسمت بالای این کلید مینیاتوری متصل می‌شود، و از پایین آن که خروجیست به ترمینال بالای محافظ جان وصل می‌شود. سپس از ترمینال پایین محافظ جان خروجی گرفته می‌شود و بین بقیه کلیدهای مینیاتوری تقسیم می‌شود.

نقشه سیم کشی کلید محافظ جان 3فاز

حالا که با نقشه سیمکشی کلید محافظ جان تکفاز آشنا شدید، به سراغ ترسیم نقشه برای کلید محافظ جان 3 فاز می‌رویم. فرض کنید که می‌خواهم برقکاری یک مغازه قصابی که کنتور برق آن 3‌فاز است را انجام دهم، پس لازم است که یک جعبه فیوز نصب کنم و صاحب مغازه از من می‌خواهد که در داخل جعبه فیوز یک محافظ جان 3فاز هم تعبیه کنم. از صاحب مغازه تعداد وسایل برقی که قرار است در آینده در این مغازه نصب شود را سوال می کنم، او می گوید که یک کولرگازی 24 هزار، 2 عدد یخچال ویترینی، کرکره برقی، و 2 عدد یخچال ایستاده دارد. با در نظر گرفتن اینها شروع به ترسیم نقشه سیمکشی جعبه فیوز می‌کنیم.

ابتدا سیم قرمز به عنوان فاز اول (L1) ، سیم زرد به عنوان فاز دوم (L2) ، و سیم سیاه رنگ به عنوان فاز سوم (L3) براساس استاندارد انتخاب رنگ سیم‌ها برای برق سه فاز در نظر گرفته می شود. نیازی به گفتن نیست که سیم آبی رنگ، نول است و سیم زرد رنگی که دارای یک خط سبز است هم سیم ارت است. پس من هر سه فاز (قرمز، زرد، سیاه) را ابتدا به یک کلید مینیاتوری سه فاز وصل میکنم، آنگاه از زیر این کلید مینیاتوری خروجی می گیرم و به ترتیب به 3 ترمینال بالای محافظ جان وصل میکنم. مطابق شکل زیر، نول ورودی به جعبه فیوز هم به ترمینالی دیگر در سمت چپ محافظ جان وصل می شود.

آنگاه از پایین کلید محافظ جان خروجی می‌گیریم و هر کدام از فازها را بین 2 تا از کلید مینیاتوری‌های تکفاز تقسیم می‌کنیم. همانطور که می‌دانید اختلاف پتانسیل هر کدام از فازهای برق سه فاز با سیم نول، 220 ولت است. پس وسایل برقی معمولی مثل یخچال‌ها و کولرگازی و کرکره برقی می توانند از این برق 220 ولت استفاده کنند. هر کدام از فازها را بین 2 تا از مینیاتوری‌ها تقسیم می کنیم، به این دلیل که برق مصرفی این مغازه از یک کنتور 3فاز تامین می‌شود و مدنظر ماست که از هر سه خط فاز هم استفاده کنیم. اگر فشار برق مصرفی تمام وسایل روی یکی از فازها بیفتد، کلیدمینیاتوری اضافه بار را تشخیص می‌دهد و می پرد.

کاربرد محافظ جان 3فاز بیشتر در برق صنعتی، کارخانه ها و کارگاه‌هاست ولی برای دستگاه‌های تکفاز باید بصورت نقشه بالا عمل کنید. در کلیدهای محافظ جان ترمینال‌های بالا، ورودی و ترمینال‌های پایین، خروجی هستند. در بیشتر کلیدهای محافظ جانی که در بازار هستند، ترمینال‌های ورودی با علامت 1 یا IN مشخص می شوند و ترمینال‌های خروجی با علامت 2 یا OUT مشخص می‌شوند. و ترمینال‌هایی که با علامت N مشخص می‌شوند به نول متصل می‌شوند و البته بد نیست بدانید که تغییر ترمینال‌های ورودی و خروجی یا جابجایی نول ها تاثیری در عملکرد محافظ جان ندارد و این علامت گذاری‌ها فقط برای زیبایی و یک دستی اجراست.